Lezingen 45ste academiejaar 2022-2023 (10)

Lezingen – Oktober en november 2022

Lezingen

Deze lezingen zijn enkel toegankelijk voor de leden met lidkaart A.
Ze zijn inbegrepen in het lidmaatschap 2022-2023.

Maandag 3 oktober 2022
 Dr. Ir. Marjolein Vanoppen, Bio-ingenieur UGent

    ‘Weg van water’

Ga naar je keuken en draai je kraan open en weer toe. Het water dat je net zag was twee seconden van jou voordat het weer wegstroomde. 

Twee seconden. Maar wat weet je over dat water? Waar komt het vandaan en waar gaat het naartoe? En hoe lang zal het nog uit de kraan blijven stromen?

In ‘Weg van water’ de lezing naar het gelijknamige boek, neemt Marjolein Vanoppen je op reis door België om die vragen te beantwoorden.

Maandag 17 oktober 2022
Prof. Marc Boogaerts, KU Leuven   

   ‘Bloed. Van aderlating tot stamcel’

Niets fascineert de mens meer – en schrikt de mens tegelijkertijd meer af – dan bloed.
Al van in de prehistorie en doorheen alle religies kennen we aan bloed een belangrijke symbolische, bijna goddelijke, kracht toe. Recente doorbraken in de medische wetenschappen lijken deze aloude mythische status van bloed als bron van leven, eigenheid en diversiteit te bevestigen.

In één druppel bloed zit dan ook het meest fantastische geschiedenisboek ooit geschreven. Bloed draagt een parfum van macht en lust en is door de eeuwen heen de katalysator geweest van beslissende historische wendingen. Het heeft de geschiedenis van de mensheid onomkeerbaar beïnvloed.

Deze lezing vertelt het ongemeen spannende verhaal van ons bloed en hoe dit rode goud al sinds mensenheugenis symbool staat voor de hoop op eeuwig en vooral gelukkig leven.

Maandag 21 november 2022
  Prof. Dr. Stefaan Fiers, KU Leuven

   ‘De spelregels van de democratie.  Of hoe het kiesstelsel de contouren van ons democratisch regime bepaalt’

De wijze waarop we bij verkiezingen één of meerdere bolletjes kleuren op het stemformulier bepaalt niet alleen de verhoudingen tussen partijen, maar ook de hele werking van onze democratie. Dat geldt ook voor andere landen in Europa, waar op een andere manier gestemd wordt. Dat heeft gevolgen voor het aantal partijen in en de slagkracht van het parlement, en de samenstelling, de interne verhoudingen en de macht van de regering. De keuze van het kiesstelsel is dus niet zo onschuldig als het op het eerste gezicht lijkt. 

Maandag 28 november 2022
 Dhr. Luc Van de Ven, Psycholoog KULeuven

‘De kunst van het ouder worden’

Over senioren horen we gelukkig tal van optimistische, zelfs vrolijke berichten. En inderdaad, vandaag genieten vele ouderen van een gelukkige en wijze tweede levenshelft. Helaas is dit niet voor iedereen weggelegd. De ouderdom heeft ook zijn onmiskenbaar minder fraaie kanten: het overlijden van een geliefde, onzekerheid en angst, gezondheidsproblemen, depressieve klachten, moeilijk oplosbare familiale conflicten, sommigen worden getroffen door dementie. Dan heeft men troost nodig. We belichten dus het wel en wee van de tweede levenshelft.

Maandag 12 december 2022
 Dhr. Dirk Musschoot, schrijver

   ‘Sweethearts – Verliefd op de bevrijder’

Honderden Vlaamse vrouwen werden na de bevrijding in 1944 verliefd op een Brits militair. Soms leidde dat tot een flirt of een kortstondige relatie, maar even vaak beloofden ze elkaar eeuwige trouw. Sommige koppels vestigden zich in ons land, andere zochten hun geluk in Groot‐Brittannië. Wie waren die tommy’s die met een meisje van hier aan de haal gingen? Wie waren die oorlogsbruiden die zich in de armen gooiden van een soldaat die soms vreselijke dingen had meegemaakt? Dirk Musschoot reisde jarenlang België en Groot-Brittannië af en vond tientallen love stories van Brits‐Belgische bevrijdingskoppels. Verhalen vol ontroering, maar vaak ook van eenzaamheid en gemis. Over hun wel en wee gaat deze lezing.

Congreszaal BMCC voor voordrachten en lezingen.

Lezingen januari en februari 2023

Maandag 16 januari 2023
Prof. dr. ir. Pieter Rauwoens, KULeuven

‘De toekomst van onze kust’


Wat als de zeespiegel blijft stijgen? Op welke manier kunnen we ons beschermen tegen dreigende overstromingen? Welke andere uitdagingen zijn er voor onze kustzone? Op basis van historische meetdata, veldonderzoek en numerieke modellen, geeft prof. Pieter Rauwoens ons een blik op de toekomst: over hoe de ingenieur van morgen een oplossing zal zoeken voor dit nakende probleem.

Maandag 30 januari 2023
Prof. dr. Liesbet Goubert, UGent

‘Chronische pijn: van risicofactoren naar veerkracht’

In deze lezing gaat prof. Goubert in op het probleem van chronische pijn, een klachtenbeeld waar velen mee geconfronteerd worden. Vragen die zullen beantwoord worden zijn o.a.: Wat is chronische pijn? Welke visies bestaan er op chronische pijn? Welke factoren spelen een rol in het ontstaan en het voortbestaan van pijnklachten? Hoe kan chronische pijn behandeld worden? Wat zijn factoren die een goed functioneren ondanks de klachten bevorderen (te begrijpen als veerkracht)? En tot slot: wat kunnen deze onderzoeksbevindingen betekenen voor het functioneren van ons allemaal in deze uitdagende wereld waarin we geconfronteerd worden met vele stressoren

Maandag 6 februari 2023
Prof. dr. Gerard Govers, KULeuven
 
 ‘Overbevolking: probleem of kans?’’

Overbevolking wordt door velen gezien als de basis van alle problemen van de mensheid. Dat is op het eerste zicht ook maar logisch: des te meer mensen betekent immers des te meer verbruik van energie en grondstoffen en des te meer vervuiling. Maar het is niet zo eenvoudig als dat. Om te begrijpen wat er echt aan de hand is moeten we een stuk terug in onze geschiedenis om te kijken wat de precieze oorzaken zijn van de sterke bevolkingsgroei op aarde van de laatste decennia. Vanuit dat inzicht denken we verder na over wat de toekomst is van de bevolkingsgroei en gaan na in welke mate die groei afhankelijk is van de beslissingen die we als mensheid nemen. En ja, bevolkingsgroei biedt ook kansen: waarom dat het geval is wordt ook duidelijk als we naar onze geschiedenis kijken.

Maandag 27 februari 2023

Prof. Johan Braeckman, UGent                                                 

   ‘Kritisch denken. Valkuilen en mogelijkheden’

Veel mensen blijven geloof hechten aan pseudo-wetenschap, bijgeloof en complottheorieën. Johan Braeckman onderzoekt wat hiervan de oorzaken zijn en legt de klemtoon op de mentale valkuilen waarin we kunnen terechtkomen. Aan de hand van herkenbare voorbeelden en veel humor toont hij aan dat we veel minder kritisch denken dan we zelf beseffen.

Maandag 6 maart 2023

Prof. Bea Cantillon, UAntwerpen

   ‘Het armoedevraagstuk en de tragiek van de welvaartsstaat: hebben we een nieuw sociaal contract nodig?’

De voornaamste missie van de welvaartsstaat is het prioritair verbeteren van de levensomstandigheden van de zwakkeren.
Al verschillende decennia echter faalt de verzorgingsstaat in het terugdringen van de financiële armoede onder de bevolking op actieve leeftijd, in België, in Nederland en ook elders in Westerse welvaartsdemocratieën. Dat houdt niet alleen verband met foute beleidskeuzes hier en daar. Er is meer aan de hand. Sommige landen doen het beter dan anderen. In België kijken we graag naar Nederland, samen kijken we naar Denemarken. Maar allen stoten we op dezelfde problemen. Ook de best presterende landen kennen al vele jaren opwaartse armoedetrends. We moeten dus verder kijken dan de waan van de dag. De groeiende armoede in de rijke welvaartsstaten is een systemisch probleem, dat betekent a) samenhangend met de basiskenmerken ervan en b) de  inrichting van de samenleving volledig omvattend. Armoedebestrijding vergt daarom grotere inspanningen en moet verheven worden tot maatschappelijke prioriteit. Tegen de achtergrond van de veroudering, de klimaattransitie en de digitalisering, de nu opeenvolgende crisissen die zullen wegen op de overheidsfinanciën, moeten we breder denken. Er zijn nieuwe beleidsinstrumenten nodig die voorbij gaan aan de tot dusver gehanteerde strategieën. Tegelijk biedt de pandemie kansen om  stappen te  zetten in de richting van een herijking van het naoorlogse sociaal contract. 

Waar? 

Beurs-, Meeting- en Congrescentrum Brugge (BMCC), Sint-Maartensbilk 1, 8000 Brugge

Begin?

Stipt om 14.30 uur. Deuren open om 13.45 uur.

Parking?
De dichtstbijzijnde parkeergarage:
‘t Zand.

De parking onder het BMCC is niet toegankelijk.